Achter- en zijwanden

In kikkerbakken wordt veel gebruik gemaakt van achter- en zijwanden omdat ze meerdere doeleinden dienen. Natuurlijk is een mooie wandbekleding van esthetisch belang, want mooie (begroeide) wanden kunnen in de bak een sieraad op zich zijn, maar de wanden hebben ook grote voordelen bij het stabiel en voldoende hoog houden van de luchtvochtigheid, evenals het vergroten van de leefoppervlakte van de bewoners.

Voordat men aan het bekleden van de wanden begint, dient wel afgevraagd te worden welk doel men met de wanden wil bereiken en welke planten toegepast gaan worden. Constant bevloeide wanden zijn geenszins geschikt voor het plaatsen van bijvoorbeeld Tillandsia-soorten of epifytische orchideeën, die er niet tegen kunnen als de wortelstelsels niet kunnen opdrogen. Ook is het van belang de duurzaamheid van de materialen aan de wensen aan te passen. Lang niet alle materialen zijn bestand tegen voortdurende vochtigheid, begroeiing en/of bevloeiing. Veel natuurlijke materialen rotten op den duur weg. Wanden waaruit grote boomwortels, stukken hout of stenen steken zijn meestal meer geschikt voor een grote bak dan voor een klein kweekbakje. Verstandig is dus om eerst zowel de eigen wensen als de wensen van de bewoners in beschouwing te nemen, alvorens er wordt begonnen met het bekleden van de wanden.

De meest simpele methode om de wanden te decoreren is een foto plakken tegen de achter- en zijruiten van de bak. Dergelijk fotomateriaal is in aquariumspeciaalzaken veelal kant en klaar te koop. Ze geven snel resultaat, maar hebben slechts een esthetisch nut. Ook vervagen de kleuren binnen enkele jaren. Voor kikkerbakken worden ze dan ook zelden gebruikt. Het van oudsher meest toegepaste materiaal is varenwortel, gewonnen uit de stam van boomvarens. Van deze stam worden dunne platen gezaagd, die met aquariumsiliconenkit aan de achter- en zijkanten worden geplakt. Dit geeft een egale wand die met een beperkte maar consequente bevloeiing in ongeveer een half jaar zal begroeien. Dit natuurlijke materiaal bevat ook vaak sporen en zaden van verschillende soorten planten, die spontaan uit de wanden kunnen gaan groeien. Het nadeel van varenwortel is dat het vrij duur is, uit de natuur gewonnen wordt en in enkele jaren kan wegrotten als het constant nat blijft.

Een andere inmiddels veel toegepaste en duurzame methode is om de achterwand op te bouwen uit een kunststof polymeer en daarna te besmeren met een product dat later kan begroeien. Het opbouwen kan met styroporplaten (piepschuim), polyurethaanschuim (PUR), geëxtrudeerde polystyreen (XPS), kippengaas of een ander inert materiaal, dat gemodelleerd kan worden in de meest uiteenlopen vormen zoals takken en boomwortels. Daarna wordt de basis afgesmeerd met een afdichtlaag en een poreuze laag waarop begroeiing van planten mogelijk is. Dergelijke afsmeermiddelen zijn Flevopol, Elastopur, epoxyhars en tegellijm. Om de poreuze laag te creëren wordt er een extra laag aangebracht met organisch materiaal als turfvezel of varenwortelgruis. Dit kan gemengd worden met een afsmeermiddel of na het afsmeren in het afsmeermiddel gedrukt worden. Met epoxyhars kan zelfs een zelfgebouwde waterval waterdicht gemaakt worden. Houdt met epoxyhars wel rekening met voldoende ventilatie en persoonlijke beschermingsmiddelen.

Een alternatief is het opbouwen van de wanden uit stronken, takken en/of stenen, die met polyurethaanschuim worden bevestigd, waarbij het schuim wordt afgesmeerd zoals eerder beschreven. Deze combinatie van natuurlijke en onnatuurlijke materialen geeft met enige oefening zeer mooie resultaten. Houdt er wel rekening mee dat het hout weg zal rotten na een aantal jaren. Een complete renovatie van het terrarium is meestal noodzakelijk als het hout helemaal zacht geworden is. Controleer, met dit soort materialen in de bak, regelmatig de stevigheid van de takken en stronken. De onderkanten van de takken rotten meestal het eerst weg en daardoor kan de hele boel instorten en op de dieren vallen, of de ruiten doen sneuvelen.

Andere materialen op de markt om de wanden mee te bekleden zijn Epiweb, kokosmatten, kurkplaten en kant‑en‑klare wanden. Epiweb is opgebouwd uit kleine plastic draadjes die verweven zijn tot een mat. Planten kunnen zich hier goed in vastzetten, maar het houdt weinig tot geen water vast en dient constant bevloeid te worden om te laten begroeien. Kokosmatten zijn gemaakt van kokosvezels die verweven zijn tot een mat. Ook deze laat planten makkelijk wortelen en het houdt tevens beter water vast dan Epiweb. Een bijkomend nadeel is dat het snel weg kan rotten als het nat blijft. Geperste kurkplaten zijn waarschijnlijk de goedkoopste optie, en begroeien ook goed. Na enige tijd is het tevens goed in staat water vast te houden, echter rot het daarna wel binnen enkele jaren weg. De geperste platen vallen hierdoor op den duur uit elkaar. Kant en klare wanden worden vervaardigd uit kunststof. In mallen worden ze in model gebracht, om daarna van verf te worden voorzien om ze een natuurlijk uiterlijk te geven. Deze wanden zijn erg mooi en realistisch, maar ze houden geen water vast en begroeien daardoor nauwelijks. Wel gaan ze erg lang mee. Laatstgenoemde worden voornamelijk in aquariumspeciaalzaken verkocht.

Huisvestingsvormen De bodem