Kleurvariatie binnen een soort

Bij gifkikkers worden soms grote variaties in uiterlijk aangetroffen binnen een populatie. Vaak is er dan sprake van een zone waarin twee verschillend gekleurde populaties bij elkaar komen en er regelmatig paartjes van twee verschillend gekleurde ouders worden gevormd. Ook kan de sterke selectiedruk op uniformiteit in kleur ontbreken, waardoor kikkers in een populatie grotere variatie in kleur of patroon hebben. Verreweg de grootste variatie in uiterlijk binnen een soort wordt aangetroffen tussen verschillende populaties, zoals bij Oophaga pumilio, O. histrionica, Dendrobates tinctorius, D. auratus of Ranitomeya imitator. De kleurvariatie tussen populaties ontstaat doordat er over een lange periode geen of weinig genetische uitwisseling tussen de populaties is (Brown et al., 2010). Dat kan gebeuren wanneer er een barrière tussen de populaties ontstaat die de kikkers niet kunnen overbruggen. Bij O. pumilio op de Bocas del Toro zijn populaties letterlijk door eilandvorming van elkaar gescheiden geraakt en wordt op elk eiland een andere kleur gevonden, waarbij de kikkers op het vaste land van Panama en Costa Rica over grote gebieden veel sterker op elkaar lijken. Ook veranderingen in de ligging van rivieren of het terugdringen van populaties op verschillende bergtoppen kan de oorzaak zijn van afzondering van populaties en het ontstaan van kleurvariatie, zoals bij D. tinctorius. De kleuren en patronen van gescheiden populaties ontwikkelen zich anders door een samenspel van willekeurige veranderingen in genen die coderen voor het uiterlijk van de kikkers en verschillen in lokale selectiedruk op uiterlijke kenmerken, bijvoorbeeld door aanwezigheid van verschillende roofdieren, voedselaanbod of de begroeiing waarin de kikkers zich ophouden.

Partnerkeuze Voortplanting